სახელმწიფოებრივი პოზიცია თუ ემოციების აყოლა? ბევრისთვის არც თუ ისე სასიამოვნო წერილი

ბოლო პერიოდში სოციალურ ქსელებში სულ უფრო ხშირად მხვდება დავით გარეჯის მონასტერთან დაკავშირებული ემოციური განცხადებები. ქართულ ინტერნეტ-სივრცეში წაიკითხავთ წერილებს, რომლებშიც აზერბაიჯანის მხარეს ადანაშაულებენ მცოცავ ოკუპაციაში, ხოლო ჩვენს სახელმწიფოს - უმოქმედობაში. ამ წერილების ავტორები იხსენებენ ჩვენს ისტორიას და აქტიური ქმედებებისკენ მოუწოდებენ ადამიანებს.

არც აზერბაიჯანულ ინტერნეტ-სივრცეშია სამოთხისებური სიმშვიდე. ბევრი რუსულენოვანი წერილი (სამწუხაროდ, აზერბაიჯანული არ ვიცი) საქართველოს და ქართველების წინააღმდეგაა მიმართული. ქართულ სახელმწიფოს და ქართველებს შოვინიზმში ადანაშაულებენ და აცხადებენ, რომ არც ერთ მტკაველ აზერბაიჯანულ მიწას არ დათმობენ.

თავიდანვე უნდა ვთქვა, რომ თუ ასე გაგრძელდა, რისი საშიშროებაც ნამდვილად არსებობს, ეს კარგს არაფერს მოუტანს არც საქართველოს და არც აზერბაიჯანს.

დავიწყოთ ისტორიით. ქართულ სივრცეში ამტკიცებენ, რომ ისტორიულად ეს სივრცე საქართველოს განუყოფელი ნაწილი იყო, რომ ეს ქრისტიანული მონასტერი იმთავითვე ქართული კულტურის წიაღში ამოიზარდა და განვითარდა. კი ბატონო, გასაგებია ეს პოზიცია. მაგრამ ის, რაც ქართულ სივრცეში ხშირად გვავიწყდება, არის ის, რომ აზერბაიჯანულ მხარეს თავისი ისტორია აქვს, ისტორიის თავისი ხედვა, რომლის თანახმად ეს ტერიტორია აზერბაიჯანის განუყოფელი ნაწილი უნდა იყოს.

მიუხედავად იმისა, თუ ვის მხარესაა ისტორიული სამართლიანობა (თავისთავად ძალზე საკამათო ცნება, მე თუ მკითხავთ), ერთი რამ, ჩემი აზრით, ცხადია: ისტორიული ფაქტების დახვავება, რომლებსაც როგორც ერთი, ისე მეორე მხარე თავის სასარგებლოდ იშველიებს, დაძაბულობის ესკალაციას უწყობს ხელს და არანაირად არ შველის პრობლემის გადაჭრას.

ისტორიული ფაქტების არგუმენტებად მოყვანას მაშინ ექნებოდა საბოლოო მნიშვნელობა, რომ ყოფილიყო მესამე მხარე, რომელსაც წარვუდგენდით ამ არგუმენტებს როგორც ქართველები, ასევე, აზერბაიჯანელები და შევეცდებოდით, რომ იქ გვემტკიცებინა ამა თუ იმ პოზიციის სამართლიანობა.

მაგრამ ახლა რას ვიღებთ „დიადი“ ისტორიული ფაქტების ფრიალით როგორც ქართველები, ასევე, აზერბაიჯანელები? ზიზღის და სიძულვილის დიდ დოზებს ერთმანეთის მიმართ, დაძაბულობის ზრდას რეგიონში და უსიამოვნო პროგნოზებს.

მაშ, რა უნდა იყოს გამოსავალი?

გამოსავლად მესახება პოლიტიკის სფეროს გააქტიურება, რომელსაც უპირატესი მნიშვნელობა უნდა მიენიჭოს ისტორიასთან შედარებით. ერთია ის, რაც იყო და რაც მოხდა და მეორეა ის რეალობა, რომლის წინაშეც ვდგავართ როგორც ქართველები, ასევე, აზერბაიჯანელები. ორივე მხარე უნდა დაფიქრდეს იმაზე, აწყობს თუ არა დაძაბულობის ესკალაცია. არა მგონია, გონივრულ პოლიტიკოსს ასეთი დაძაბულობა ნორმალურად მიაჩნდეს.

ამიტომაც, საჭიროა სახელმწიფო პირებს შორის უმაღლეს დონეზე გაირკვეს ეს საკითხი. ჩვენი ხელისუფლების მეთაურებმა კარგად უნდა გააცნობიერონ, რომ საზოგადოებისთვის დავით გარეჯის საკითხი ძალზე მტკივნეულია. საკითხს კი არ უნდა წაუყრუონ, არამედ ეფექტურად იმოქმედონ და პირისპირ გაარკვიონ აზერბაიჯანულ მხარესთან ის პრობლემები, რომლებიც არსებობს. ამავე დროს, ჩვენი საზოგადოება ამ პროცესების შესახებ მაქსიმალურად ინფორმირებული უნდა იყოს. ჩვენ გვაქვს უფლება, ჩვენს მიერ არჩეულ ხელისუფლებას ანგარიშის ჩაბარება მოვთხოვოთ.

მაგრამ ახლა მეჩვენება, რომ საზოგადოება ერთ მხარესაა აღშფოთებული და გამწყრალი, ხოლო ხელისუფლება - მეორე მხარეს, ზემოთ, მაღლა იყურება, აქაოდა არაფერი მომხდარა. ნეტაი ერთი თქვენ, რაღაზედ შფოთავთ და ჯავრობთო.

როგორ არ ვიჯავროთ და ვიშფოთოთ, პატივცემულო ხელისუფლებავ, როდესაც დღითიდღე ვხედავთ, როგორ იზრდება, ზვავივით როგორ იკრებს ძალას სიძულვილი და ზიზღის ენა. ერთი პატარა ნაპერწკალი და საქმე შეიძლება წახდეს. ერთი პატარა გაუგებრობა რომ მოხდეს დავით გარეჯში, შელაპარაკება, ჩხუბი, გაწევ-გამოწევა, ცუდ შედეგებს მივიღებთ ყველანი, ქართველებიც და აზერბაიჯანელებიც.

არ შეიძლება ასე. გონივრული პოლიტიკა ვერ იქნება შემთხვევითობებსა და ემოციებზე დამოკიდებული. გონივრული პოლიტიკა უფრო მეტად თავით უნდა აზროვნებდეს და არა მხოლოდ გულით. ემოციებმა და აღტკინებამ გადაჩეხა იტალიელები და გერმანელები უფსკრულში მეორე მსოფლიო ომის დროს. დიადი იდეებით შეპყრობილებს, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რა მოცემულობა გვაქვს, როგორი რეალობა და სინამდვილე.

მერედა როგორია ეს სინამდვილე?

საქართველოში საკმაოდ ბევრი ეთნიკური აზერბაიჯანელი ცხოვრობს. დარწმუნებული ვარ, ეს კონფლიქტი მათ ერთობ უხერხულ მდგომარეობაში აგდებს. კონფლიქტის ესკალაციის შემთხვევაში რა შეიძლება მოხდეს, ამის წარმოდგენაც არ მინდა. ამაზე საქართველოს ხელისუფლებამაც უნდა იფიქროს და აზერბაიჯანის მთავრობამაც.

გარდა ამისა, რა გახდა ეს საზღვარი ასეთი დაუდგენელი? თუ დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ (ვგულისხმობ 1991 წელს) დავით გარეჯის ტერიტორიის იმ ნაწილს, რომელზეც ახლა დავა მიმდინარეობს, აზერბაიჯანული მხარე აკონტროლებდა, მაშინ, მე თუ მკითხავთ, ეს მხარე აზერბაიჯანს უნდა დარჩეს, მხოლოდ იმ პირობით, რომ ქართველი მომლოცველები და მნახველები იქ ნებისმიერ დროს შეძლებენ შესვლას. ხოლო თუკი დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ ტერიტორიის ეს ნაწილი ჩვენი იყო და შემდეგ გადმოვიდა იქ აზერბაიჯანული მხარე, ეს ძალიან ცუდია და ეს ცუდია ორმაგად: 1. იმიტომ, რომ ჩვენ ვერ დავიცავით ის, რაც ჩვენი იყო და 2. ასეთ შემთხვევაში აზერბაიჯანულ მხარეს აუღია ის, რაც მისი არ იყო.

ნებისმიერ შემთხვევაში, ფაქტობრივი მოცემულობა უსიამოვნო გვაქვს. კონფლიქტის გადასაჭრელად უნდა არსებობდეს მკაფიოდ გამოხატული პოლიტიკური ნება. მესმის, რომ ქართული ეკლესიისთვის არასასიამოვნოა მონასტრის ტერიტორიის აზერბაიჯანულ მხარედ აღიარება, მაგრამ ისიც კარგად უნდა გაცნობიერდეს, რომ კონფლიქტის ესკალაციამ კიდევ უფრო არასასიამოვნო შედეგები შეიძლება მოიტანოს. დავით აღმაშენებელმა სახელმწიფო პრინციპებს დაუქვემდებარა თავისი პოლიტიკა. ჩვენს შემთხვევაშიც გადამწყვეტი სიტყვა სახელმწიფომ უნდა თქვას.

ჩემს ნათქვამს შემდეგნაირად შევაჯამებ:

• ისტორიული ფაქტების ემოციურ კონტექსტში ჩართვა პრობლემას ვერ წყვეტს. ფაქტია, ვითარება კიდევ უფრო იძაბება.
• წინა პლანზე უნდა გამოვიდნენ პოლიტიკოსები, ხელისუფლების წარმომადგენლები და ისინი პირისპირ კონტაქტზე უნდა გავიდნენ აზერბაიჯანულ მხარესთან. ხელისუფლებამ ეს პროცესი მაქსიმალურად გამჭვირვალედ უნდა წარმართოს.
• ერთხელ და საბოლოოდ დადგინდეს, რა ნაწილია დავით გარეჯში ჩვენი და რა - არა. ვინც ამას წაიკითხავს და იტყვის, გიორგი თავაძე ტერიტორიების გადაცემის მომხრეაო, ვეტყვი, რომ ტყუის. მე არ ვარ ტერიტორიების გადაცემის მომხრე. მაგრამ თუკი მეორე მხარესაც ასევე იზრდება დაძაბულობა, მაშინ კი ბატონო, ვემზადოთ ომისთვის და უბედურებისთვის.
• ომი და უბედურება არ მსურს. ამიტომ მიმაჩნია, რომ ჩვენმა სახელმწიფოებმა ეს საკითხი გონივრულად უნდა გადაწყვიტონ, ურთიერთდათმობების საფუძველზე (ამას ხაზს ვუსვამ. რაღაც უნდა დათმოს საქართველომ, რაღაც - აზერბაიჯანმა). ეს რომ მოხდეს, ამისთვის კეთილგონიერება და ჭკვიანი პოლიტიკაა საჭირო. ურაპატრიოტული ფრაზების ფრიალი რომ ტერიტორიებს არ გვიბრუნებს, ხომ ვხედავთ ამას, არა? რა ვიცი, მე მგონი, არ გვიბრუნებს.
• საზოგადოების ცნობილმა წევრებმა, ეკლესიის წარმომადგენლებმა (განსაკუთრებით მაღალი რანგის იერარქებმა) სასურველია, უფრო მოზომილი განცხადებები აკეთონ. დენთის კასრს ანთებული ასანთით არ ეთამაშებიან. და ამ დენთის კასრზე ახლა საქართველო და აზერბაიჯანი ერთად სხედან. 
• ჩვენ უნდა გადავწყვიტოთ, რა გვინდა, რა გვსურს: მშვიდობა რეგიონში თუ დაძაბულობა. თუ დაძაბულობა გვსურს, მაშინ გავაგრძელოთ ბაქი-ბუქი ორივე მხარემ და ვნახავთ, რომ მოგებული არავინ დარჩება. ამის გაკეთება უფრო ადვილია, მაგრამ შედეგები იქნება ცუდი. ხოლო თუკი მშვიდობა გვსურს, მაშინ ჯერ უნდა დავფიქრდეთ და მერე უნდა ვთქვათ, ჯერ ასჯერ უნდა გავზომოთ და შემდეგ უნდა გავჭრათ. ეს რთულია, ალბათ ძალიან რთულიც, მაგრამ მომავალი თაობებისთვის გაცილებით კეთილისმყოფელ შედეგებს მოიტანს. ვნახოთ, რა მოხდება.

„სამეფო კარის თამაშები“ – „ფილოსოფიური“ დასასრული?

გამოგიტყდებით: არ მეგონა, ოდესმე ამ სერიალის შესახებ თუ რაიმეს დავწერდი. „სამეფო კარის თამაშებს“ პირველად, თუ არ ვცდები, 2015 წელს ვუყურე. პირველივე სეზონიდან გამიჩნდა შინაგანი პროტესტის გრძნობა ნედ სტარკის სიკვდილით დასჯის გამო, რომელიც შემდგომში უფრო გამიმძაფრა სადიზმის, ხოცვა-ჟლეტისა და ტანჯვის ნატურალისტურმა კადრებმა. მიუხედავად ამისა, ყურებას რატომღაც მაინც განვაგრძობდი. ამას იმით ვხსნიდი, რომ უბრალოდ მაინტერესებდა, რა ბედი ეწეოდათ პერსონაჟებს :-) მერვე სეზონამდე მოღწეულს, ერთი სული მქონდა, როდის დამთავრდებოდა ეს სერიალი, რათა მეც დამესვენა და პერსონაჟებსაც :-)

თუმცა, მერვე სეზონს მაინც დიდი ინტერესით ვადევნე თვალი. მიცვალებულთა არმიის დამარცხების შემდეგ ყველას - პერსონაჟებისა და მაყურებლების - მზერა რკინის ტახტისკენ იყო მიმართული. და აი, უკვე ვიხილეთ მერვე სეზონის - და საერთოდ სერიალის - დამაგვირგვინებელი სერიაც. „სამეფო კარის თამაშები“ დასრულდა და ჩვენ შეგვიძლია, შევაფასოთ ის.

მაშ, რა იყო ამ დასასრულში ფილოსოფიური?

ვისაც პლატონის „სახელმწიფო“ აქვს წაკითხული, შეუძლებელია, ტირიონ ლანისტერის სიტყვებმა, როდესაც იგი ვესტეროსელ ლორდებს მიმართავს, ეს შესანიშნავი დიალოგი არ გაახსენოს. „სახელმწიფოს“ მეშვიდე წიგნში პლატონი აღწერს გამოქვაბულის ანალოგიას, საიდანაც თავდახსნილი ადამიანი სინათლეს ეზიარება. გამოქვაბულიდან გამოღწევის პროცესი სიბრძნის დაუფლების ანალოგიაა. ხოლო მას, ვინც ბრძენი ხდება, ყველაზე ნაკლებად სურს მართვა, აცხადებს პლატონი (VII, 517d). ფილოსოფოსები არ ესწრაფვიან ძალაუფლებას და სწორედ ამიტომ, საუკეთესო მმართველები არიან (VII, 520c-d). სწორედ ასეთ მმართველად აცხადებს ტირიონი ბრენს (+10 ქულა მას თავისი მონოლოგისთვის), ხოლო ბრენი სიმშვიდითა და მზაობით ხვდება ამ გამოწვევას (+ 20 ქულა მას ამისთვის, ამხელა გზის გამოვლისთვის და ბევრი გასაჭირის გადატანისთვის). გარდა ამისა, ბრენი ის ადამიანია, რომელმაც ფილმში კედელი გადალახა და სამთვალა ყორნად იქცა. პლატონის „სახელმწიფოს“ სიტყვებით რომ ვთქვათ, იგი ფილოსოფოსია, რადგან იგი ჩაწვდა ყოფიერების საზრისს, მიღმურ სამყაროს და მან ყველაზე უკეთ იცის, რა არის სიკეთე და რა - ბოროტება. ტირიონი ბრენზე ამბობს, რომ იგი სამეფოს მეხსიერებაა, რომელიც ყველა მომხდარ ამბავს თავის თავში ინახავს. „სახელმწიფოში“ პლატონი ხაზს უსვამს მეხსიერების მნიშვნელობას ფილოსოფოსისთვის (VI, 486d) და ამბობს, რომ ფილოსოფოსი მარადიულს უნდა ესწრაფოდეს (VI, 485b). იმისთვის, რომ ბრენი ძალიან მაღლა არ გაფრინდეს, მის მარჯვენა ხელად ისევ ტირიონი რჩება, რომელიც, ალბათ ბევრი დამეთანხმება, ნამდვილად იმსახურებდა ამ თანამდებობას.

ამრიგად, უკანასკნელ სეზონში „სამეფო კარის თამაშების“ შემქმნელებმა პოლიტიკური ფილოსოფიის გაკვეთილი შემოგვთავაზეს. პოლიტიკურ წყობას რაც შეეხება, ვესტეროსი აბსოლუტური მონარქიიდან არჩევით მონარქიად გარდაიქმნა. მე დიდი სურვილი მქონდა, რომ მონარქია საერთოდ გაუქმებულიყო, თუმცა ამას ყველაზე ნაკლებად ველოდი :-) სწორედ ამიტომ, ძალიან გამიხარდა, როდესაც სემუელ ტარლისგან საარჩევნო ხმის განვრცობის შესახებ წინადადება მოვისმინე (+20 ქულა მას რესპუბლიკური იდეალების ერთგულებისათვის!) ასევე, გამიხარდა, როდესაც დროგონმა რკინის ტახტი მიადნო. საკმაოდ ბევრი ადამიანი დაიღუპა მის გამო ატეხილი ბრძოლების გამო.

როგორია სერიალის ძირითადი გზავნილი ამ კუთხით? ძალაუფლება საშიში ეტლია, რომელმაც შესაძლოა, უფსკრულში გადაჩეხოს ადამიანი, თუკი მან გავეშებული ცხენების მართვა ვერ შეძლო. სერსეიმ ეს ვერ შეძლო და დაიღუპა, დენიმაც ვერ შეძლო ეს და ისიც დაიღუპა. მანამდე მათ ირგვლივ კიდევ ბევრი დაიღუპა ამის გამო. ამ უკიდურესობების ფონზე ჩანს სანსა, რომელიც ცბიერი და ჯიუტია და ბრენს ცალკე სამეფო მაინც გამოსტყუა. ერთობ ამბიციურ პერსონაჟად ჩამოყალიბდა სანსა და დედოფლობას რომ უმიზნებდა, ეს ნათელი იყო (+10 ქულა მას მიზანსწრაფულობისთვის). ასე რომ, ორი მმართველი მივიღეთ: ბრენი, რომელიც ყველაზე ადამიანზე აღმატებულია და რომლის სიკვდილის შემდეგ, ღმერთმა უწყის, რა მოხდება ვესტეროსში (ეს ალბათ, ცალკე სერიალის თემაა) და სანსა, რომელიც უფრო „მიწიერია“: თავისი ტანჯვების გამო საკმაოდ გამოცდილი და გაკაჟებული. ვერ ვიტყვით, რომ სერიალმა ცალსახად დაგმო ძალაუფლებისკენ სწრაფვის მომენტი. მან ყველას თავისი მიაგო.

თუმცა მე, როგორც ფილოსოფოსს, ყველაზე მეტად ჯონ სნოუსა და არიას ბედი მომწონს. რას იზამ, ადამიანები განსხვავებულები არიან: ზოგიერთი ძალაუფლებას მიელტვის და ძალაუფლებრივ თამაშებში გაწაფულობით ხსნის ადამიანთა წარმატება-წარუმატებლობას და ეფექტურობა-არაეფექტურობას. ასეთ ადამიანებს თავიანთი გზა აქვთ და მათ მსაჯულად მე არ გამოვდგები (არც ვისურვებდი ამას). თუმცა, ღრმად მწამს, რომ ყოველ ადამიანს თავისი ცხოვრების თავგადასავალი აქვს და რომ ყველა თავგადასავალი არ გადის ძალაუფლებრივ თამაშებზე. ყველა ჩვენგანი ერთხელ მოდის და ერთხელ კვდება. ზოგიერთი სამეფო კარის თამაშებშია ჩართული, ზოგს კი არ სურს ტახტის მემკვიდრეობა და ეს ამაოებად მიაჩნია. ჯონ სნოუ ჩრდილოეთში წავიდა, იქ, სადაც თავისი პირველი სიყვარული ნახა, იქ, სადაც სიკვდილს პირველად ჩახედა თვალებში, იქ, სადაც მაღალფარდოვან საუბრებზე მეტად პირდაპირი სიტყვა და ქმედება ჭრის. არ იყო ჯონი ვესტეროსისთვის შექმნილი და ნუ მოვთხოვთ ამ ადამიანს იმაზე მეტს, ვიდრე შეუძლია :-) +30 ქულა ჯონს თავისი გზისთვის, თავისი რთული არჩევანისთვის და თავისი ვაჟკაცობისთვის.

და რა შეიძლება ითქვას ბავშვური სახის მქონე წარბება არიაზე, რომელმაც მოგზაურობა ირჩია თავის ხვედრად და უცნობი მიწების აღმოსაჩენად გასწია? +30 ქულა მასაც თავისი გადაწყვეტილებისა და სიმამაცისთვის. 

ისევე როგორც ჯონისთვის, არიასთვისაც დამთავრდა ვესტეროსი თავისი გაუთავებელი ომებითა და საშინელებებით. რაღაც შინაგანი ძალა მას არ აძლევს საშუალებას, დათანხმდეს ჯენდრის წინადადებას და ლედი გახდეს. იგი შლის იალქნებს და გაურკვევლობაში მიცურავს. წარმატებები ვუსურვოთ გამბედავ გოგონას!  :-)

ჯონისა და არიას ხვედრის მაგალითზე „სამეფო კარის თამაშები“ ძალაუფლების მიღმა განზომილებასაც გვიჩვენებს, რომელსაც არსებობის უფლება აქვს და არსებობს კიდეც. ეს შინაგანი თავისუფლების, ღირსებისა და სიმამაცის სამყაროა, რომელიც, ამავე დროს, ძალიან ფაქიზიცაა. ძალაუფლების სამყარო ისეთ იარებს აჩენს ჯონისა და არიას სულში, რომ ისინი უნდა წავიდნენ, დატოვონ ძველი სამყარო და უკეთესის ძიებაში შეუცნობლისკენ გასწიონ. მე თუ მკითხავთ, ფილოსოფიურ ენაზე ამას თავისუფლების მეტაფიზიკა ჰქვია. სწორედ ესაა თავისუფლება და არა მაღალფარდოვანი საუბარი თავისუფლების შესახებ, რომელსაც ამ შეგრძნებასთან საერთო არაფერი აქვს და რაც საკმაოდ გავრცელებულია აკადემიურ ფილოსოფიაში. ძალაუფლების სამყაროში რჩებიან ისინი, რომლებსაც გაჭრის, გაღწევის ასეთი დაუოკებელი მოთხოვნილება არა აქვთ. ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ ისინი ცუდი ადამიანები არიან. ბრენზე უკვე საკმაოდ ვისაუბრეთ. სანსა ალბათ, მკაცრი მმართველი იქნება, მაგრამ არა ბოროტი და სასტიკი. თუმცა, იგი მოულოდნელობებით აღსავსე პერსონაჟია :-) ძალაუფლების სამყაროში რჩებიან ტირიონი (მასზეც ვისაუბრეთ), აბსოლუტურად ამორალური ბრონი და რაინდი ბრიენა, რომელიც მართლაც ჭეშმარიტი რაინდია. მიუხედავად იმისა, რომ ჯეიმიმ იგი მიატოვა, ბრიენა მასში მაინც საუკეთესოს ხედავს და წიგნში შესაბამის ჩანაწერსაც აკეთებს (+30 ქულა ბრიენას ამისთვის). ამის გაკეთებას ბევრი ვერ შეძლებდა. დაბოლოს, სემი, რომელიც გულკეთილობის განსახიერებაა (სემი უკვე შევაფასეთ ქულებით  :-) ასე რომ, ძალაუფლების სამყაროში ყველანაირი სტილის ადამიანები დარჩნენ და ამ მხრივ სერიალის დასასრული რეალისტურად მეჩვენება.

არ მეგონა, კინოგანხილვას თუ დავწერდი :-) დასასრულს იმას ვიტყვი, რომ „სამეფო კარის თამაშების“ უკანასკნელმა ეპიზოდმა ჩემთვის გამოისყიდა ის „შეცოდებები“, რომელთა გამოც ამ სერიალის რომელიმე ეპიზოდის ხელახლა ყურება მიჭირდა. მერვე სეზონის მეექვსე ეპიზოდზე ამას ვერ ვიტყვი და მას კიდევ რამდენიმეჯერ გადავხედავ. ხოლო მის გამო სხვა სერიებსაც შესაძლოა, ისევ გადავავლო თვალი :-) დასასრული ტრაგიკულია, თუმცა ეს ტრაგედია ამაღელვებელია და ის ჩაგვაფიქრებს იმ გზაზე, რომელიც მისმა მონაწილე პერსონაჟებმა გაიარეს. ის ჩაგვაფიქრებს, ასევე, ჩვენს გზაზეც, ძალაუფლებასთან ჩვენს მიმართებაზე, ჩვენს თავისუფლებაზე და იმ ტკივილებზეც, რომლებიც უნდა გადავიტანოთ, რათა მისი მოპოვება შევძლოთ.

ფილოსოფიური და არაფილოსოფიური ფრაგმენტები

ჩემი ლიტერატურული ექსპერიმენტი გრძელდება... კუს ნაბიჯებით :-) გთავაზობთ განახლებულ ვერსიას.

ფილოსოფიური და არაფილოსოფიური ფრაგმენტები

სარჩევი:

სერიოზული (?!) წინასიტყვაობა - გვ. i 

ჩემს შესახებ - გვ. iii 

მოგზაურობა იწყება - გვ. 1 

ცოტა რამ ფილოსოფიისა და ფილოსოფოსების შესახებ - გვ. 2 

ფრაგმენტი 1. რა არის ადამიანი? - გაპუტული ქათამი! - გვ. 2 

ფრაგმენტი 2. სინდბად-ფილოსოფოსი ზვიგენთან მიცურავს - გვ. 4 

ფრაგმენტი 3. ლაპარაკობს კიონიგსბერგელი ჩინელი - გვ. 7 

ფრაგმენტი 4. მაყურებელი-ფილოსოფოსი - გვ. 10 

შენიშვნა ზოგიერთი გულუბრყვილო მკითხველისთვის - გვ. 14 

ბეჯითი და ანონიმი რედაქტორის საგანგებო შენიშვნა - გვ. 14 

კანონადა იწყება - გვ. 15 

ფრაგმენტი 5. განათლება და ძალაუფლება - გვ. 15

ყოველკვირეულ გაზეთ „გესლის“ მთავარი რედაქტორის, ბ-ნ სალამანდრა შხამაძის რეცენზია ბ-ნ გიორგი თავაძის „ფილოსოფიურ და არაფილოსოფიურ ფრაგმენტებზე“ - გვ. 18

ულან-ბატორის წელიწდეულის მთავარი რედაქტორის, ბ-ნ განბაატარ განზუხის რეცენზია ბ-ნ გიორგი თავაძის „ფილოსოფიურ და არაფილოსოფიურ ფრაგმენტებზე“ - გვ. 21

ბეჯითი და ანონიმი რედაქტორის აღსარება. საგანგებო განცხადება ბ-ნ გიორგი თავაძის გაუჩინარების გამო - გვ. 23

:-)